Prowadzenie firmy w UK: Sole trader czy Limited company?

Rozpoczynając działalność gospodarczą w UK stajemy przed pewnym wyborem. Musimy zadecydować jaką formę prawną będzie miała nasza firma. Właśnie o tym w dzisiejszym wpisie, zastanowimy się czy lepiej być sole trader czy też dyrektorem firmy Ltd.

Istnieje kilka innych form działalności ale te dwie są zdecydowanie najbardziej popularne dlatego skupię się na nich. Dodam jeszcze szybko, że nie jestem księgowym i że warto aby przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu działalności czytelnicy tego wpisu skontaktowali się z jakąś firmą i uzyskali profesjonalną poradę w tym zakresie.

Pamiętajmy, że forma działalności, na którą się zdecydujesz nie jest najważniejsza i ten wybór nie powinien Cię wstrzymywać od działania. Tak naprawdę nie ma to większego znaczenia co wybierzesz, nie zadecyduje też o sukcesie biznesu. Ja sam rozpocząłem działalność od bycia samozatrudnionym sole trader) by po kilku latach działalności otworzyć firmę ltd. Ale możesz zrobić odwrotnie, zamknąć firmę i stać się sole trader. Jeżeli masz więc jakiś pomysł na biznes, nie zwlekaj w nieskończoność tylko wybierz coś i zacznij działać 🙂 Przedtem jednak przeczytaj informacje poniżej i odwiedź polecane przeze mnie strony (linki na końcu artykułu).

Sole traders

Samozatrudnienie jest najłatwiejszą formą prowadzenia działalności gospodarczej, z punktu widzenia podatków przypomina pracę na etacie z tą różnicą, że pracownik i pracodawca są jedną i tą samą osobą. Prowadzenie księgowości i rozliczania z urzędem skarbowym są łatwe i możemy je robić we własnym zakresie. Nie ma też obowiązku posiadania specjalnego, biznesowego konta w banku, wystarczy zwykły rachunek. Rozpoczynając działalność nie musimy nawet od razu jej rejestrować. Powinniśmy to zrobić w miarę szybko ale jeżeli nam się nie uda, mamy czas na zarejestrowanie działalności do 5 października kolejnego roku podatkowego. Jeżeli więc ktoś rozpocznie działalność dzisiaj, 13 lipca 2016, to musi powiadomić urząd o tym fakcie nie później niż 5 października 2017 roku.

Jeśli chodzi o podatek dochodowy, to sole trader płaci identyczne podatki jak osoba zatrudniona na etacie. Ma identyczną kwotę wolną od podatku (tzw. personal allowance) £11,000, następnie zaczyna płacić 20% od uzyskanego dochodu pomiędzy kwotami £11,001 i £43,000. Kolejny próg podatkowy wynosi 40% dla dochodu pomiędzy £43,001 i £150,000 a ostatni 45% dla dochodu powyżej £150,000. Co ważne, w przeciwieństwie do zwykłego pracownika sole trader może sobie odliczyć sobie od dochodu wiele różnych kosztów wynikające z prowadzenia działalności, przez co zapłaci niższy podatek dochodowy (na stronie Expenses if you’re self-employed odnajdziecie więcej informacji).

Drugim podatkiem, który płaci sole trader są tzw. National Insurance contributions, odpowiednik polskiej składki emerytalnej. Osoby samozatrudnione w zależności od osiąganych dochodów płacą tzw. Class 2 lub Class 2 i Class 4. Składki Class 2 to £2.80 tygodniowo i zaczynamy je płacić po osiągnięciu dochodu w wysokości £5,965 (tzw. small profit threshold). Innymi słowy osoby, które dopiero startują z biznesem w UK i uzyskują bardzo niski dochód w ogóle nie muszą płacić żadnego podatku (ani dochodowego z uwagi na personal allowance ani National Insurance bo zarobiły poniżej 5,965).

Wydaje mi się, że nawet jeśli nie przekraczamy tego pułapu to i tak najczęściej warto opłacać Class 2. Składki pomogą w otrzymaniu brytyjskiej emerytury i upoważniają do otrzymania kilku świadczeń (np. maternity allowance i pewne bereavement benefits).

Kilka słów na temat Class 4. Jeżeli nasze dochodu mieszczą się w granicach £8,060 i £43,000 to dodatkowo będziemy musieli zapłacić podatek Class 4 w wysokości 9% od uzyskanego dochodu, natomiast jeżeli zysk przekroczy £43,000 podatek Class 4 wyniesie 2%.

Rozliczanie się z tych wszystkich obciążeń podatkowych odbywa się za sprawą tzw. Self Assesment Tax Return. Chyba najłatwiej zrobić to online wypełniając i wysyłając stosowny formularz. Jeżeli ktoś zna język angielski to jest to całkiem proste i może to zrobić samemu. Możemy również zlecić zrobienie self assesment firmie księgowej, jednorazowa usługa kosztuje najczęściej poniżej £100. Bez względu na to, którą drogę wybierzemy, naszym obowiązkiem jest prowadzenie dokumentacji, w której zapisujemy informacje dotyczące przychodów i wydatków oraz przechowujemy rachunki i faktury. Z tego co się orientuję, urząd skarbowy nie przymusza nas do jakiegoś wybranego formatu czy sposobu prowadzenia dokumentacji. Osobiście robiłem to w zwykłym arkuszu kalkulacyjnym ale jeżeli macie wiele transakcji być może warto zaopatrzyć się w tym celu w jakiś software.

Jeszcze jedna bardzo ważna uwaga. Choć jak widzieliśmy zasady działania sole trader są dosyć przejrzyste, istnieje pewne niebezpieczeństwo przy tej formie działalności. Polega on na tym, że sole trader odpowiada własnym majątkiem za zobowiązania firmy. Oni i firma to jedno więc jeżeli dojdzie do sytuacji, w której pojawią się długi albo inne roszczenia, sole trader może stracić część lub całość swojego prywatnego majątku. Jeżeli nasza działalność jest 'ryzykowna’ w tym sensie, warto kupić specjalistyczne ubezpieczenie, które zmniejszą to ryzyko albo zastanowić się nad innymi formami działalności, np. limited company.

Limited company

Prowadzenie limited company jest z punktu widzenia prawnego zupełnie inną formą działalności niż sole trader. Firma jest tworem prawnie od nas oddzielonym, jesteśmy jej udziałowcami i pracujemy dla firmy (najczęściej) jako dyrektor. W wypadku przegranej dysputy z klientami lub partnerami, to firma jest pociągana do odpowiedzialności, więc prywatny majątek dyrektora nie jest zagrożony. Posiadanie firmy ltd może również w niektórych sytuacjach pomóc w zdobyciu klientów czy kontraktu – firmy są postrzegane jako bardziej wiarygodne niż sole traders.

Istnieje jednak kilka minusów prowadzenia limited company. Księgowość jest bardziej skomplikowana i jeżeli nie mamy specjalistycznego przygotowania w tym zakresie, trudno będzie nam samemu ją prowadzić. Będziemy musieli ją komuś zlecić, co spowoduje wzrost kosztów (około £50-£90 miesięcznie). Aby prowadzić firmę, musimy mieć specjalny rachunek biznesowy a to również może wiązać się z kosztami. Kolejny minus – dane dotyczące działalności firmy i dane osobowe dyrektorów i udziałowców są łatwo dostępne w internecie, co również niesie ze sobą pewne zagrożenia.

Wszystkie te minusy były jeszcze do niedawna rekompensowane niższymi podatkami przy prowadzeniu takiej firmy ale rząd wprowadził pewne zmiany i obecnie prowadzenie limited company jest z tego punktu widzenia tylko nieznacznie korzystniejsze. Jeżeli weźmiemy pod uwagę większą liczbę wydatków (np. księgowość, biznesowy rachunek bankowy) to być może okaże się, że zabraknie silnych argumentów za prowadzeniem limited company.

Wróćmy do podatków, zyski firmy są w tym roku opodatkowane podatkiem Corporation tax na poziomie 20%. Zapowiedziano jednak obniżenie tego podatku, co również warto wziąć pod uwagę. Od 1 kwietnia 2017 Corporation tax w UK wyniesie 19% a od 1 kwietnia 2020 tylko 17%.

No dobrze, ale jak wyglądają zarobki dyrektora firmy? W praktyce aby uniknąć płacenia National Insurance i podatku dochodowego, dyrektor wypłaca sobie niewielkie wynagrodzenie, najczęściej do kwoty £8,060 rocznie. Wydatek ten można odjąć od zysków firmy więc nie będzie on opodatkowany przez corporation tax.

To oczywiście nie wszystkie zarobki dyrektora, kolejne zyski zostają odprowadzane w formie dywidend. Do niedawna nie były one opodatkowane ale obecnie jedynie pierwsze £5,000 można wypłacić bez płacenia podatku. Kolejne dywidendy, do kwoty £34,940 są opodatkowane w stopniu 7.5%. Ponieważ kolejne dywidendy są opodatkowane w znacznym stopniu (odpowiednio 32.5% dla osób z 3 progu podatkowego i 38.1% dla osób z 4) wielu dyrektorów małych firm, ogranicza swoje zarobki do £43,000 rocznie (£34,940 + £8,060 lub £32,000 + £11,000) i czeka do kolejnego roku podatkowego z wypłatą kolejnych pieniędzy. Pewnym rozwiązaniem na obniżenie podatków jest również wprowadzenie dodatkowych shareholders, np. małżonka, który również może skorzystać z nieopodatkowanej dywidendy w wysokości £5,000.

Oczywiście jest to tylko wygrana strategia prowadzenia firmy i dobry księgowy zna ich więcej i doradzi, która jest najbardziej odpowiednia (polecam przy okazji artykuł Johna Falcona na ten temat: What are the best Directors Salary and Dividend Levels for 2016/17).

Jak wspomniałem, w praktyce różnica w płaceniu podatków pomiędzy sole traders i dyrektorami limited company się zaciera, poniższa tabelka prezentuje oszczędności przy określonych zyskach z działalności. Zapoznając się z nią pamiętajmy, że prowadzenie firmy ltd. wiąże się z wyższymi kosztami.

Przydatne linki

Oczywiście niniejszy wpis nie wyczerpuje tego rozległego tematu i osoby planujące biznes w UK powinny poczytać trochę więcej. Poniżej kilka źródeł, z których warto moim zdaniem korzystać. Przy okazji polecę dwie firmy, które mogą nam pomóc w prowadzeniu działalności w UK.

• Choose a legal structure for your business, podstawowe informacje dla przedsiębiorców na stronie rządowej gov.uk.
• HMRC Video Guides, materiały wideo przygotowane przez brytyjski urząd skarbowy dla osób prowadzących działalność gospodarczą w UK. Bardzo dużo przydatnych informacji.
• Small Business & Freelancer Accountants Blog, blog Johna Falcona ze świetnymi wyjaśnieniami różnych zawiłości księgowych.
• Crunch Accounting (link partnerski), firma z której usług sam korzystam, oferują przystępne ceny zarówno dla sole trader jak i dyrektorów firm ltd, świetne wsparcie i bardzo intuicyjny software do obsługi firmy.
• SOVA Accounting, firma która pomaga w przenoszeniu działalności z Polski do UK i jej dalszym prowadzeniu w UK. Jeżeli ktoś jest zainteresowany taką usługą, prosimy o powołanie się na naszą rekomendację lub skorzystanie z kodu promocyjnego smartpolak obniżającego koszt usługi.

To wszystko na ten temat, mam nadzieję, że te informacje będą przydatne. Jeżeli macie jakieś pytania, proszę o skorzystanie z sekcji komentarzy poniżej. Postaram się na nie odpowiedzieć.