Dzisiejszy wpis jest skierowany głównie do osób, które zastanawiają się nad karierą w National Health Service. System według którego pracownicy NHS otrzymują wynagrodzenie jest zupełnie odrębny od klasycznych zasad dotyczących wynagrodzeń obowiązujących w Wielkiej Brytanii. Dzieje się tak dlatego, że pracownicy sektorów publicznych otrzymują pieniądze ze skarbu państwa, a nie w wyniku wymiany dóbr i usług przez prywatne przedsiębiorstwa. W tym artykule wytłumaczymy na czym polega system wynagrodzeń w UK, czyli Agenda of Change (Afc).
Agenda of Change
System o którym mowa nosi nazwę Agenda of Change, czyli w wolnym tłumaczeniu program zmian. Został on wprowadzony w 2004 roku w celu ujednolicenia zasad dotyczących płac pracowników. Wcześniej było wiele niespójnych systemów, przez co pracownicy na tych samych stanowiskach potrafili zarabiać bardzo różne kwoty za wykonywanie tej samej pracy.
System ten został starannie przygotowany i zakłada uczciwość wobec pracowników i pensje adekwatne do wykonywanej pracy. To czy są one odpowiednio wysokie to zupełnie inna kwestia i każdy powinien to ocenić indywidualnie – w całym systemie AfC bardziej chodzi o przypisanie danej kwoty do odpowiedniego stanowiska.
Podobne rozwiązania zostały zastosowane w innych sektorach publicznych, takich jak edukacja, administracja publiczna lub wojsko.
Na czym polega system AfC?
Problem nierównych płac i ich rozbieżności między tymi samymi stanowiskami został rozwiązany za pomocą siatek płacowych, czyli tzw. pay bands. Do każdego stanowiska w NHS (z wyłączeniem niektórych lekarzy, dentystów i menedżerów wyższego szczebla) jest przypisany konkretny band z numerem od 1 do 9, który określa jakie wynagrodzenie jest przewidywane. Spójność bandu z systemem to duży plus, ponieważ aplikant na dane stanowisko wie czego może się spodziewać i zna perspektywy na rozwój.
Każdy band ma przypisane do siebie od jednej do trzech kwot, z których jedna będzie rocznym wynagrodzeniem osoby zajmującej dane stanowisko. Określa się je tzw. pay point’ami:
- Entry step point – wynagrodzenie dla osób z najniższym doświadczeniem, kwalifikujących się na dane stanowisko;
- Intermediate step point – wynagrodzenie uzyskiwane po pierwszym awansie;
- Top step point – wynagrodzenie uzyskiwane po drugim awansie.
Przy opisie bandu zawsze napisana jest minimalna ilość lat, które trzeba przepracować na danym stanowisku aby kwalifikować się do awansu. Dajmy na przykład Band 6 – kiedy ratownik medyczny zaczyna pracę na swoim stanowisku, przez pierwsze 2 lata zarabia kwotę przypisaną do Entry Step Point, czyli w roku podatkowym 2025/2026, £38,682. Jeśli po dwóch latach jego przełożony uzna, że spełnił on wszystkie potrzebne warunki, ratownik przechodzi na następny step point i jego wynagrodzenie wzrasta do £40,823.
W przypadku awansu do następnego step point’u, mówi się, że trzeba zaliczyć „postęp zawodowy”. Nie jest to do końca prawda – aby awansować, w dużej większości przypadków wystarczające będzie realizowanie celi i obowiązków, brak zaległości w potrzebnych szkoleniach oraz oczywiście nie sprawianie problemów w miejscu pracy. Przełożony ocenia te czynniki i wydaje zgodę na awans.
NHS Pay Bands
Na oficjalnej stronie NHS można znaleźć rozpiskę poszczególnych bandów oraz jakie stanowiska się do nich zaliczają. Poniżej przedstawimy każdy z nich i opowiemy kto kwalifikuje się do danego bandu oraz na jakie wynagrodzenie może liczyć.
Band 1 został zlikwidowany w 2018 roku, kiedy to uznano że płaca jest za niska. Oznacza to, że żadna oferta pracy ani stanowisko nie będzie już przypisana do pierwszego bandu.
Band 2
Band 2 jest przeznaczony dla pracowników na poziomie podstawowym i wymaga mniejszych kwalifikacji niż pozostałe. Stawka wynagrodzenia w tym przypadku to £24,465 rocznie.
Zawody, do których przypisany jest band 2
- Domestic support worker – osoba ta jest odpowiedzialna za utrzymanie porządku w placówkach medycznych, np. szpitalach lub przychodniach;
- Housekeeping assistant – stanowisko bardzo podobne do poprzedniego, ale ze szczególnym skupieniem na przestrzenie przeznaczone do życia, czyli pokoje pacjentów. Oprócz utrzymywania porządku, Housekeeping assistant wykonuje takie obowiązki, jak pomoc pacjentom w najprostszych codziennych czynnościach lub przynoszenie posiłków;
- Driver – kierowca w tym przypadku ma kilka ciekawych obowiązków. Należy do nich transport ludzi (ważne – nie potrzebujących opieki medycznej) lub ładunków, takich jak sprzęt medyczny lub próbki laboratoryjne;
- Nursery assistant – osoba pomagająca w żłobku i zajmująca się małymi dziećmi;
- Domestic team leader – osoba zarządzająca działem sprzątania;
- Security officer – ochroniarz;
- Secretary/typist – jest to pracownik administracyjny, który odpowiada za tworzenie, przepisywanie i obsługę dokumentacji medycznej oraz korespondencji;
- Healthcare assistant – zapewnia podstawową opiekę pacjentom w placówkach w wielu aspektach życia codziennego;
- Receptionist;
- Phlebotomist – pobiera krew;
- Catering staff – pracownik kateringu;
- Administrative staff – pracownik administracji placówki.
Band 3
- Entry step point: £24,937
- Top step point: £26,598
- Lata potrzebne do awansu: 2
Zawody, do których przypisany jest band 3
- Clinical support worker – wspiera personel medyczny wykonując proste czynności pielęgnacyjne;
- Trainee nursing associate – praktykant lub praktykantka w trakcie szkolenia do roli nursing associate, czyli stanowiska pośredniego między pielęgniarką, a Healthcare assistant;
- Emergency care assistant – pomaga ratownikom medycznym;
- Clinical coding officer – analizuje dokumentację medyczną oraz przypisuje odpowiednie kody chorobom i zabiegom (bardzo potrzebne do statystyk i rozliczeń);
- Estates officer – nadzoruje infrastrukturę szpitalną, jest odpowiedzialny za zapewnienie zgodności technicznej z przepisami i odpowiada za zlecanie remontów, kiedy nadejdzie taka potrzeba. W zależności od zakresu obowiązków i potrzebnych kwalifikacji, może się on znaleźć również w bandzie 6 i 7;
- Therapy worker – pomoc dla terapeutów grupowych;
- Pharmacy assistant – farmaceuta pracujący w szpitalnej aptece;
- Administrative and clerical staff – zajmują się logistyką procesów w szpitalu i prowadzeniem dokumentacji.
Band 4
- Entry step point: £27,485
- Top step point: £30,162
- Lata potrzebne do awansu: 3
Zawody, do których przypisany jest band 4
- Assistant practitioner – bardziej zaawansowany Healthcare assistant ale nadal wykonujący obowiązki pod nadzorem specjalisty;
- Audio visual technician – zajmuje się obsługą techniczną sprzętu audiowizualnego;
- Pharmacy technician – przygotowuje, sprawdza i wydaje leki pod okiem farmaceuty;
- Dental nurse – wsparcie dentysty podczas zabiegu;
- Trainee psychological wellbeing practitioner – osoba szkoląca się na specjalistę ds. pacjentów z łagodnymi i umiarkowanymi zaburzeniami psychicznymi;
- Registered nursing associate – połączenie pracy pielęgniarki i healthcare assistant, działające niezależnie w ramach wyznaczonych kompetencji;
- Theatre support worker – przygotowanie sal operacyjnych i narzędzi.
Band 5
- Entry step point: £31,049
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £33,487
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Top step point: £37,796
Zawody, do których przypisany jest band 5
- Staff Nurse – pielęgniarka;
- Newly qualified midwife – nisko wykwalifikowana położna, która wykonuje czynności pod okiem specjalistów;
- Operating Department Practitioner (ODP) – współpracujący z chirurgami i anestezjologami pod kątem technicznym;
- Podiatrist (podolog) – Zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem chorób stóp;
- Physiotherapist (fizjoterapeuta) – Prowadzi rehabilitacje pacjentów;
- Occupational Therapist – prowadzi terapie grupowe;
- Therapeutic Radiographer – wykonuje zabiegi radioterapii pacjentom onkologicznym;
- Practice Manager – odpowiada za organizację pracy i nadzór administracyjny w placówce;
- ICT Test Analyst – zapewnia działanie systemów informatycznych używanych w placówkach.
Band 6
- Entry step point: £38,682
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £40,823
- Lata potrzebne do awansu: 3
- Top step point: £46,580
Zawody, do których przypisany jest band 6
- Deputy ward sister / charge nurse (zastępca pielęgniarki oddziałowej / pielęgniarka oddziałowa);
- School nurse (pielęgniarka szkolna);
- Experienced paramedic (doświadczony ratownik medyczny);
- Health records manager – zarządza systemem dokumentacji pacjentów;
- Senior physiotherapist or occupational therapist (starszy fizjoterapeuta lub terapeuta zajęciowy);
- Clinical psychology trainee – osoba szkoląca się na psychologa klinicznego;
- Biomedical scientist – analizuje próbki w laboratorium;
- Estates officer;
- Newly-qualified pharmacist – farmaceuta, który świeżo ukończył szkolenie.
Band 7
- Entry step point: £47,810
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £50,273
- Lata potrzebne do awansu: 3
- Top step point: £54,710
Zawody, do których przypisany jest band 7
- Ward sister (pielęgniarka oddziałowa);
- Deputy matron – zastępca głównej pielęgniarki, który w razie potrzeby zarządza oddziałami i personelem pielęgniarskim;
- Communications manager – odpowiada za strategię komunikacyjną szpitala, zarówno zewnętrzną, jak i wewnętrzną;
- Speciality physiotherapist – fizjoterapeuta z doświadczeniem klinicznym;
- Speciality occupational therapist (specjalistyczny terapeuta zajęciowy)
- Estates manager;
- High intensity therapist – terapeuta pracujący z osobami posiadającymi poważniejsze zaburzenia psychiczne;
- Advanced speech and language therapist (zaawansowany logopeda);
- Senior pharmacist (starszy farmaceuta);
- Senior midwife (starsza położna);
- Charge nurse (pielęgniarka oddziałowa z funkcją zarządczą).
Band 8a
- Entry step point: £55,690
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £58,487
- Lata potrzebne do awansu: 3
- Top step point: £62,682
Zawody, do których przypisany jest band 8a
- Consultant prosthetist/orthotist – najwyżej wykwalifikowany specjalista w dziedzinie protetyki i ortotyki, który projektuje, dopasowuje i nadzoruje użycie protez oraz ortez u pacjentów z ubytkami kończyn lub zaburzeniami ruchu;
- Dental laboratory manager (kierownik laboratorium dentystycznego);
- Project and programme manager – koordynuje duże projekty w ramach NHS;
- Modern matron (nowoczesna matronka/pielęgniarka oddziałowa na wyższym poziomie);
- Nurse consultant (mental health nursing) – ekspert pielęgniarstwa psychiatrycznego;
- Matron – stopień kierowniczy dla pielęgniarki, zazwyczaj jest to praca biurowa, nie w szpitalu;
- Service manager (kierownik usługi, np. klinicznej);
- Lead nurse – Informatics (lider pielęgniarski ds. informatyki).
Band 8b
- Entry step point: £64,455
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £68,631
- Lata potrzebne do awansu: 3
- Top step point: £74,896
Zawody, do których przypisany jest band 8b
- Strategic management (zarządzanie strategiczne);
- Head of education and training (kierownik ds. edukacji i szkoleń);
- Clinical physiology service manager (kierownik służb fizjologii klinicznej);
- Head orthoptist (kierownik ortoptystów);
- Lead pharmacist (prowadzący farmaceuta);
- Lead clinician (wiodący klinicysta);
- Principal psychologist (główny psycholog);
- Senior programme manager (starszy kierownik programu);
- Clinical service manager & professional nursing lead (kierownik usługi klinicznej i główny pielęgniarz);
- Principal practitioner psychologist (główny praktyk psycholog).
Band 8c
- Entry step point: £76,965
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £81,652
- Lata potrzebne do awansu: 3
- Top step point: £88,682
Zawody, do których przypisany jest band 8c
- Head of human resources (kierownik ds. zasobów ludzkich);
- Consultant clinical scientist (molecular genetics/cytogenetics) (konsultant naukowiec kliniczny, genetyka molekularna/cytogenetyka);
- Consultant paramedic (konsultant ratownik medyczny);
- Head of clinical service (kierownik działu klinicznego);
- Senior HR manager (starszy menedżer ds. HR);
- Tactical response lead (lider grupy taktycznej);
- Service owner (właściciel usługi klinicznej);
- Consultant art psychotherapist (konsultant psychoterapeuta);
- Head of equality, diversity and inclusion (kierownik ds. równości, różnorodności i inkluzji);
- Head of midwifery (kierownik położnictwa);
- Head of nursing (kierownik pielęgniarstwa);
- Head of emergency care (kierownik działu opieki ratunkowej);
- Assistant director of clinical standards (zastępca dyrektora ds. standardów klinicznych);
- Lead clinical psychologist (wiodący psycholog kliniczny).
Band 8d
- Entry step point: £91,342
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £96,941
- Lata potrzebne do awansu: 3
- Top step point: £105,337
Zawody, do których przypisany jest band 8d
- Nurse consultant (konsultant pielęgniarski);
- Consultant paramedic (konsultant ratownik medyczny);
- Consultant psychologist (konsultant psycholog);
- Estates manager (kierownik ds. nieruchomości i obiektów);
- Deputy chief nurse (zastępca naczelnej pielęgniarki);
- Chief finance manager (główny księgowy/menedżer finansowy).
Band 9
- Entry step point: £109,179
- Lata potrzebne do awansu: 2
- Intermediate step point: £115,763
- Lata potrzebne do awansu: 3
- Top step point: £125,637
Zawody, do których przypisany jest band 9
- Chief nurse (naczelna pielęgniarka);
- Podiatric consultant (surgery) (konsultant podologiczny w chirurgii);
- Chief finance manager (główny menedżer ds. finansów);
- Director of estates and facilities (dyrektor ds. nieruchomości i obiektów).
Podsumowanie
System płac w NHS, czyli Agenda of Change (AfC) może wydawać się na początku dość skomplikowany, ale wystarczy zrozumieć kilka podstawowych kwestii i wszystko się rozjaśnia. Jeśli zastanawiasz się nad karierą w NHS, ten artykuł ułatwi Ci odpowiednią ocenę swoich oczekiwań. Jeśli marzy ci się kariera jako pielęgniarka lub ratownik medyczny, koniecznie sprawdź nasze artykuły o tych zawodach – „Praca jako ratownik medyczny w UK” oraz „Jak zostać pielęgniarką w UK?„, a jeśli nadal szukasz swojej ścieżki, polecamy serię artykułów o zarobkach w popularnych zawodach.