Popularne przekręty i oszustwa w UK

Oszustwa w Wielkiej Brytanii stają się coraz bardziej powszechne i przybierają coraz sprytniejsze formy – od fałszywych wiadomości SMS i e-maili, po wyrafinowane próby wyłudzeń w codziennych sytuacjach. Polacy mieszkający w UK, często mniej zaznajomieni z językiem i lokalnymi realiami, są szczególnie narażeni na tego typu zagrożenia. W tym artykule przedstawiamy najczęściej spotykane oszustwa oraz wskazówki, jak się przed nimi chronić.

Oszustwo na eBayu i fałszywe płatności PayPal

Ebay jest jedną z największych platform zakupowych na świecie, a PayPal to popularny system do przesyłania pieniędzy w internecie. Wiele transakcji w Wielkiej Brytanii odbywa się właśnie w tym duecie – ktoś sprzedaje przedmiot na eBayu, a kupujący płaci przez PayPal. Niestety, oszuści od lat wykorzystują tę kombinację, żeby wyłudzić towar.

Zastanawiasz się w takim razie jak wygląda ten przekręt? Sprzedajesz np. telefon – Kupujący „płaci” przez PayPal i prosi, żeby paczkę wysłać na inny, często zagraniczny adres. Tłumaczy to prezentem dla kogoś z rodziny albo chęcią uniknięcia dodatkowych kosztów. Sprzedawca wysyła towar, ale po kilku dniach okazuje się, że konto kupującego było skradzione lub fałszywe. PayPal cofa płatność, a sprzedający zostaje bez pieniędzy i bez telefonu.

Drugi wariant jest jeszcze prostszy – oszust wcale nie płaci. Wysyła jedynie podrobionego maila z „potwierdzeniem przelewu”. Wiadomość wygląda niemal identycznie jak prawdziwy e-mail od PayPala, więc łatwo się nabrać. Sprzedawca myśli, że ma pieniądze, i wysyła towar, którego już nigdy nie zobaczy.

Jak się chronić? Po pierwsze, wysyłaj towar wyłącznie na adres, który podany jest w PayPalu, a po drugie – zawsze loguj się na swoje konto PayPal, aby upewnić się, czy płatność faktycznie wpłynęła.

Kryzysowe sytuacje na Facebooku

Facebook i Massenger od lat są wykorzystywane przez oszustów do wyłudzania pieniędzy. Schemat działania oszustów jest bardzo prosty, ale jednocześnie bardzo skuteczny – przestępca przejmuje konto użytkownika platformy, zazwyczaj z powodu słabego hasła lub braku dodatkowych zabezpieczeń, a następnie kontaktuje się z jej znajomymi.

Wiadomość, którą wysyła, zawsze opiera się na motywie nagłego kryzysu. „Zgubiłem portfel, zostałem bez pieniędzy”, „spóźniłem się na samolot”, „ukradli mi karty” lub „moje konto nie działa” – to typowe historie, które mają wzbudzić współczucie i skłonić do szybkiej pomocy. Zamiast zwykłego przelewu oszuści najczęściej proszą o zakup kart podarunkowych albo o przelew blik.

Całość wydaje się wiarygodna, bo prośba pochodzi od naszego dobrego znajomego. I właśnie to jest największe zagrożenie – pomagając, w rzeczywistości nie wspieramy przyjaciela, lecz anonimowego oszusta.

Jak się bronić? Najlepszym zabezpieczeniem jest silne, unikalne hasło do Facebooka oraz włączenie weryfikacji dwuetapowej. A jeśli kiedykolwiek dostaniemy nagłą prośbę o pieniądze przez Messengera, warto chwycić za telefon i zadzwonić do znajomego, zanim wyślemy choćby funta.

Cudowne specyfiki i drogie zakupy pod presją

Ludzie są w stanie przeznaczyć naprawdę duże pieniądze w zamian za leki, suplementy diety i inne produkty medyczne poprawiające zdrowie. Nie ma w tym nic złego, pod warunkiem, że oferowane produkty rzeczywiście leczą dolegliwości, z którymi się zmagamy i poprawiają nasze zdrowie.

Zarówno w internecie jak i „realu” możemy natknąć się na informacje o różnych cudownych medykamentach, ziołach i suplementach, których skuteczność jednak trudno ocenić. Część z tych produktów rozprowadzanych jest w marketingu sieciowym, także mamy do czynienia ze sprzedażą bezpośrednio i sprytny handlowiec może łatwo nakłonić nas do zakupu.

Kto traci? – Najczęściej osoby starsze albo takie, które szukają szybkiego rozwiązania swoich problemów zdrowotnych.

Jak się chronić?

• Nie kupuj produktów „na pokazach” ani pod wpływem presji sprzedawcy.
• Zawsze sprawdzaj opinie i wiarygodność sprzedawcy oraz skład produktu.
• Pamiętaj, że jeśli coś brzmi zbyt dobrze, żeby było prawdziwe – zazwyczaj takie właśnie jest.

Friday afternoon fraud

Przy zakupie lub sprzedaży nieruchomości w UK stawką są setki tysięcy funtów – i właśnie na takie transakcje polują oszuści. Włamują się na skrzynkę mailową klienta albo prawnika i wysyłają wiadomość z „nowym numerem konta do przelewu”. Pieniądze trafiają na rachunek przestępców, którzy błyskawicznie je wypłacają.

Warto również wiedzieć, że ataki zęsto mają miejsce w piątkowe popołudnia, gdy czujność spada, a banki wolniej księgują przelewy. Ofiary orientują się dopiero w poniedziałek, kiedy jest już za późno.

Jak się chronić? Zawsze potwierdzaj numer konta telefonicznie u prawnika lub agenta. Nigdy nie opieraj się wyłącznie na mailu.

Work from home

Nie każda oferta pracy zdalnej to oszustwo, ale wśród nich łatwo trafić na fałszywe ogłoszenia. Mechanizm jest prosty: aby „dołączyć do biznesu” i zacząć zarabiać, trzeba najpierw wpłacić własne pieniądze – na opłatę rekrutacyjną, zakup materiałów czy sprzętu. Obiecuje się szybki i pewny dochód, ale po dokonaniu wpłaty kontakt z firmą urywa się, a strona internetowa znika.

Osobami najczęściej poszkodowanymi są studenci, rodzice pracujący w domu lub osoby bez doświadczenia zawodowego, które liczą na szybki zarobek. Jak chronić się przed tym typem oszustwa?

• Nigdy nie płać, aby dostać pracę.

• Sprawdzaj wiarygodność firmy i opinie w internecie.

• Pamiętaj: jeśli ktoś obiecuje łatwe pieniądze w zamian za „małą inwestycję” – to prawie na pewno oszustwo.

„West Yorkshire Police” i „Microsoft”

W sieci wciąż krążą wirusy i złośliwe programy, które blokują komputer i wyświetlają fałszywe ostrzeżenia. Najczęściej pojawia się komunikat rzekomo od West Yorkshire Police – użytkownik dowiaduje się, że złamał prawo, np. oglądając pornografię czy pobierając pliki bez licencji. Komputer zostaje „zablokowany”, a aby go odblokować, trzeba zapłacić kilkaset funtów.

Druga wersja wygląda podobnie, ale podszywa się pod Microsoft. Na ekranie pojawia się informacja o „wykrytym wirusie” i konieczności kontaktu z działem technicznym. Po telefonie oszuści żądają opłaty za rzekome usunięcie problemu.

W obu przypadkach płatność nie trafia ani do policji, ani do Microsoftu, tylko bezpośrednio na konto przestępców.

Ofiarą może być każdy, kto ściągnął plik z podejrzanego źródła i dał się zastraszyć fałszywym komunikatem. Jak się chronić?

• Nie pobieraj plików z nielegalnych i niepewnych źródeł.
• Pamiętaj: ani policja, ani Microsoft nie blokują komputerów i nie żądają opłat w ten sposób.
• W razie problemu skorzystaj z oprogramowania antywirusowego lub z pomocy sprawdzonego serwisu IT.

Council Tax rabate

Oszustwa związane z council tax zwykle przybierają jedną z dwóch form. W pierwszej ofiara otrzymuje wiadomość (SMS, e-mail lub telefon), że nadpłaciła podatek i należy jej się zwrot. W drugiej – informację, że może obniżyć wysokość podatku, jeśli zacznie płacić go przez Direct Debit.

W obu przypadkach konieczne jest uiszczenie „niewielkiej opłaty administracyjnej” – np. 30 funtów. Perspektywa odzyskania kilkuset funtów w zamian za tak małą kwotę brzmi kusząco, dlatego wiele osób się zgadza. Niestety, nadawcą wiadomości nie jest lokalny council, lecz oszuści, którzy wyłudzają pieniądze i dane bankowe.

Jak chronić się przed tym oszustwem?

• Pamiętaj: urzędy nigdy nie pobierają opłat administracyjnych za zwrot podatku.
• Nie podawaj danych bankowych przez SMS, e-mail ani telefon.
• Zwroty council tax realizowane są wyłącznie bezpośrednio przez urząd lokalny.

Tajemnicze połączenia telefoniczne

Wielu mieszkańców Wielkiej Brytanii wciąż pada ofiarą tzw. „scam calls”, czyli oszukańczych połączeń z numerów premium – najczęściej zaczynających się od 084, 085 czy 09. Schemat jest prosty: oszuści dzwonią raz i odkładają słuchawkę, licząc, że oddzwonimy. Wystarczy kilka minut rozmowy, by rachunek urósł nawet o kilkaset funtów.

Niektóre osoby skarżą się też na faktury zawyżone o rozmowy, których nigdy nie prowadziły – trwające nawet kilka godzin. Choć operatorzy (np. Vodafone, O2, EE) deklarują walkę z tym procederem i oferują blokadę podejrzanych numerów, problem wciąż się pojawia.

Jak się chronić?

• Nie oddzwaniaj na nieznane numery, szczególnie zaczynające się od 084, 085 czy 09.
• Sprawdzaj faktury i zgłaszaj podejrzane połączenia operatorowi.
• Zgłaszaj scam calls do Ofcom lub wysyłając podejrzany numer SMS-em na 7726 (bezpłatna usługa, która pomaga operatorom blokować oszustów).

Pożyczki i loan sharks

To nie jest typowe oszustwo, lecz działalność nielegalna – tzw. loan sharks, czyli prywatni pożyczkodawcy działający poza systemem bankowym. Kuszą osoby w trudnej sytuacji finansowej szybką gotówką „bez sprawdzania zdolności kredytowej”. W praktyce pożyczki te obciążone są drastycznie wysokimi odsetkami, a dłużnicy często narażeni są na zastraszanie i presję, jeśli nie spłacą pieniędzy na czas.

Wielu oszustów reklamuje się na Facebooku, forach czy w lokalnych ogłoszeniach, kierując swoją ofertę do osób z niską zdolnością kredytową. To właśnie te osoby są najbardziej narażone na wpadnięcie w spiralę zadłużenia i problemy prawne.

Oszustwa w Wielkiej Brytanii mają wiele twarzy – od fałszywych transakcji internetowych, przez podszywanie się pod znajomych w mediach społecznościowych, po telefony od rzekomych urzędów czy nielegalne pożyczki.

Najlepszą ochroną jest zachowanie spokoju i zdrowego rozsądku. Warto pamiętać, że instytucje publiczne nigdy nie proszą o podawanie danych bankowych przez SMS czy e-mail, policja nie żąda przelewu na „bezpieczne konto”, a firmy technologiczne nie blokują komputerów w zamian za opłatę. Jeśli oferta brzmi zbyt dobrze, by była prawdziwa, to niemal na pewno mamy do czynienia z próbą oszustwa.