System emerytalny w Wielkiej Brytanii jest dość przejrzysty. Mieszkając i pracując w UK, możemy liczyć na kilka różnych świadczeń, w zależności od tego przez ile lat opłacaliśmy składki. Wiele osób przyjechało do UK po paru latach pracy w Polsce i martwi się o to, czy otrzyma stosowną emeryturę. W tym artykule postaram się to wszystko jak najlepiej wyjaśnić.
System emerytalny w UK, dzieli się na 3 główne filary:
- Państwowa emerytura;
- Zakładowa emerytura;
- Prywatna emerytura.
Wszystkie z powyższych przedstawię wam poniżej. Istnieją również inne opcje, takie jak inwestycje i świadczenia socjalne dla osób o niskich dochodach, które nie otrzymują wystarczającej ilości pieniędzy, ale w tym wpisie skupimy się na tych 3 podstawowych filarach.
Emerytura państwowa w UK (State Pension)
Emerytura państwowa będzie wypłacana bez względu na inne emerytury, a wiek emerytalny to 66 lat. Aby otrzymać emeryturę państwową, będziemy musieli odprowadzać składki w Wielkiej Brytanii przez:
- Minimum 10 lat (Aby otrzymać częściową emeryturę);
- Minimum 35 lat (Aby otrzymać pełną emeryturę).
Większość osób odprowadza składki pracując, ale nie jest to jedyny scenariusz. W Wielkiej Brytanii obowiązuje system kredytów składkowych (National Insurance credits), który zapobiega powstawaniu luk w historii składkowej. Jeśli mamy sytuację w której:
- Jesteśmy bezrobotni, szukamy pracy i pobieramy zasiłki dla bezrobotnych;
- Nie jesteśmy w stanie pracować przez chorobę i pobieramy odpowiednie świadczenia;
- Opiekujemy się osobą chorą lub starszą przez minimum 20 godzin tygodniowo;
- Pobieramy zasiłek na dziecko (Child benefit),
Możemy otrzymywać kredyty, które są traktowane jako składki. Istnieje również możliwość dobrowolnego odprowadzania składek (voluntary National Insurance contributions), który również zapewni nam świadczenia emerytalne. Ta ostatnia możliwość może zainteresować osoby, które decydują się na powrót do Polski. Nawet po wyjeździe przez pewien czas nadal możemy odprowadzać składki. Więcej informacji na ten temat odnajdziecie na stronie: gov.uk/voluntary-national-insurance-contributions/why-pay-voluntary-contributions.
Kilka miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego, otrzymamy z urzędu pakiet dokumentów z informacjami, że niebawem będziemy mogli ubiegać się o emeryturę oraz jak to zrobić (BR33 letter and booklet). Osoby, które nie otrzymają listu, mogą same wystąpić o wypłatę świadczenia. Pewną ciekawostą jest fakt, że nie musimy od razu pobierać emerytury, możemy ją na pewien okres odroczyć (defer) i w późniejszych latach otrzymywać większą kwotę.
Przydatne linki
Więcej informacji o odprowadzanych składkach w trakcie zatrudnienia i poza nim znajduje się na stronie:
Możemy również online sprawdzić kilka innych interesujących informacji. Na przykład po osiągnięciu jakiego wieku emerytura będzie wypłacana oraz jaka kwota szacunkowa nam będzie przysługiwać. Można to zrobić korzystając z:
Pozostałe informacje o State Pensions odnajdziecie na stronie:
Emerytura firmowa w UK (Workplace Pension)
Emerytura państwowa może dla wielu osób okazać się niewystarczająca. Z tego powodu, rząd uruchomił program emerytur firmowych. Jeżeli spełniamy kilka warunków:
- Pracujemy w UK (oczywiście legalnie);
- Mamy powyżej 22 lat;
- Zarabiamy powyżej £10,000 rocznie u jednego pracodawcy (Zachęcamy do zapoznania się ze średnimi zarobkami w różnych branżach)
Jeśli te warunki zostały spełnione, nasz pracodawca musi uruchomić dla nas emeryturę firmową i zacząć odprowadzać składki (Auto-enrolment). Niektórzy pracodawcy robią to automatycznie, nawet jeżeli nie spełniamy wszystkich warunków, np. pracujemy na pół etetu i zarabiamy mniej. Istnieją 2 rodzaje emerytur firmowych w UK.
Programy o zdefiniowanym świadczeniu (Defined Benefit Schemes)
W tych programach wysokość przyszłej emerytury jest określona z góry i zależy od:
- Stażu pracy, czyli liczby lat przepracowanych u danego pracodawcy;
- Wynagrodzenia, zazwyczaj średniego wynagrodzenia z ostatnich lat pracy lub średniego wynagrodzenia z całego okresu zatrudnienia.
Dostęp do środków otrzymujemy w wieku 55 lat lub wcześniej, w przypadku choroby.
Programy o zdefiniowanej składce (Defined Contribution Schemes)
Programy te polegają na tym, że nasze składki są inwestowane na rynku finansowym przez zarządzających funduszami emerytalnymi. Wysokość emerytury nie jest z góry określona – zależy od zgromadzonego kapitału i wyników inwestycji. Pracownik decyduje, jaka strategia inwestycji będzie podejmowana dla jego składek. Wysokość emerytury zależy od:
- Wysokości Składek, które są podzielone między pracownika a pracodawcę (prawnie minimalne składki wpłacane przez pracownika wynoszą 5%, a pracodawcę 3% wynagrodzenia brutto.
- Wyników inwestycyjnych, czyli efektywności inwestycji dokonanych za zgromadzone środki
Dostęp do środków uzyskujemy po osiągnięciu wieku ustalonego przez naszego pracodawcę.
Z emerytury firmowej można zrezygnować, ale moim zdaniem nie jest to dobry pomysł. Dlaczego? Ponieważ sam pracownik odprowadza jedynie część pieniędzy. Rezygnując z emerytury, mówimy de facto, że nie chcemy pieniędzy od pracodawcy. Dodatkowo, rząd stosuje pewne ulgi podatkowe od odprowadzanych pieniędzy więc korzystając z tego typu emerytury korzystamy podwójnie.
Co w przypadku zmiany pracodawcy?
- W Programach o zdefiniowanej składce: Środki pozostają na koncie pracownika. Można je zachować albo przenieść do nowego funduszu pracodawcy lub prywatnego konta emerytalnego.
- W Programach o zdefiniowanym świadczeniu: Emerytura jest „zamrażana” na podstawie przepracowanych lat i wynagrodzenia. Można ją przenieść do nowego pracodawcy.
Przydatne linki
Na tych stronach dowiecie się więcej szczegółowych informacji na temat emerytur firmowych.
- Money Advice Service
- Workplace Pensions na Gov.uk
Prywatna emerytura w UK (Private Pension)
Jest to indywidualny plan emerytalny dla osób, które chciałyby zwiększyć swoją emeryturę, odkładając dodatkowe środki niezależne od programów państwowych (State Pension) czy pracowniczych (Workplace Pension). Dzieli się on na dwa rodzaje, a wiek w którym dostajemy dostęp do środków, to 55 lat.
Personal Pension
Personal Pension to standardowy plan oferowany przez banki, firmy ubezpieczeniowe lub instytucje finansowe. Inwestycjami zarządzają profesjonaliści, a uczestnicy wybierają tylko ich rodzaj. W ramach personal pension można odkładać pieniądze na koncie Lifetime ISA, gdzie dostaje się bonus od rządu w wysokości aż 25% swoich środków.
Self-Invested Personal Pension (SIPP)
W tym przypadku otwierane jest prywatne konto emerytalne, którym zarządza sam uczestnik. Może on inwestować w najróżniejsze aktywa. Więcej o SIPP możesz przeczytać w naszym artykule poświęconemu tej formie emerytury prywatnej.
Przydatne linki:
Osoby, które chcą skorzystać z takiego planu, powinny zastanowić się, której firmie powierzyć swoje pieniądze. Oto strony internetowe, które pomogą nam w dokonaniu dobrego wyboru:
- Money Advice Service (bezpłatne informacje)
- Pension Advisory Service (bezpłatne informacje)
Możemy również skorzystać z pomocy doradcy finansowego, jest to z reguły płatna usługa. Doradców finansowych (independent financial advisors) możemy odnaleźć na przykład na extendfinance.co.uk. Jest tam możliwość uzyskania porady w języku polskim.
Mam nadzieję, że rozwiałem wasze wątpliwości dotyczące emerytur w UK. Oczywiście w tym artykule nie ma wszystkich informacji, ale jest to temat bardzo obszerny, więc opisałem te najważniejsze. Jeśli macie jakieś pytania, zapraszam do sekcji komentarzy, zawsze chętnie pomogę.
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.